Upadki cywilizacji Majów dzieliły setki lat, łączą je podobne wzorce
30 stycznia 2017, 12:05Specjaliści od dawna zastanawiają się, co doprowadziło do upadku cywilizacji Majów w IX wieku. Najnowsze badania radiowęglowe stanowisk archeologicznych pozwalają lepiej zrozumieć wydarzenia, które spowodowały, że kwitnące miasta zostały nagle opuszczone
Czarne dziury, początek a nie koniec? Uczeni proponują nowe rewolucyjne podejście
14 marca 2025, 16:05Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców, pisarzy i zwykłych zjadaczy chleba. Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, wszystko, co dostaje się do czarnej dziury opada do jej centrum i zostaje tam zniszczone przez gigantyczną grawitację. Centrum to, zwane osobliwością, to nieskończenie mały punkt, w którym przyspieszenie grawitacyjne jest nieskończone. Tam skupia się cała materia czarnej dziury.
Brokuły na zwyrodnienie stawów
16 września 2010, 11:17Brokuł to jedno z superwarzyw – zawiera związek, który działa podobnie do leków stosowanych w chemioterapii i zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem promieni ultrafioletowych. Teraz okazało się, że ta sama substancja – sulforafan (SFN) – blokuje enzymy niszczące stawy w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów.
Pierwszy kontrolowalny przełącznik DNA
21 lutego 2017, 06:17Powstał pierwszy kontrolowalny przełącznik DNA, który reguluje przepływ prądu w cząsteczce. Amerykanie już planują następne badania, dzięki którym przybliżą się do DNA-nanourządzeń.
Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Kurkumina zapobiegnie nawrotom raka
28 września 2010, 16:06Antynowotworowe działanie wielu naturalnych substancji jest znane. Zalicza się do nich kurkuminę, która w rękach angielskich uczonych ma szansę zamienić się w lek zapobiegający nawrotom raka po chemioterapii.
Lipokalina 2 - kostny hormon hamujący apetyt
9 marca 2017, 13:59Lipokalina 2, hormon uwalniany przez komórki kości, hamuje apetyt. Wskazują na to badania na myszach, przeprowadzone przez naukowców z Centrum Medycznego Columbia University (CUMC).
Badanie mózgu zdradza tajemnice ADHD i cyklofrenii
12 października 2010, 20:16Do najczęstszych i najcięższych zaburzeń rozwojowych u dzieci zalicza się ADHD oraz cyklofrenię. Naukowcy z University of Illinois w Chicago wykorzystali rezonans magnetyczny mózgu do poznania podstaw mechanizmu tych chorób.
„Mini mózgi” obwodowego układu nerwowego pozwolą lepiej leczyć ból?
5 kwietnia 2017, 10:22Ludzki obwodowy układ nerwowy może być zdolny do interpretowania środowiska i modulowania bólu, uważają neurolodzy, którzy badali, jak gryzonie reagują na stymulację. Obecnie uznawana teoria mówi, że jedynie centralny układ nerwowy – mózg i rdzeń kręgowy – są w stanie interpretować i analizować takie odczucia jak ból czy gorąco
Intuicyjna banda dwojga
28 października 2010, 11:41Dwie osoby uczą się ze sobą współpracować intuicyjnie – bez komunikowania i bez świadomego zamiaru kooperacji. Większe grupy muszą ze sobą jednak rozmawiać (Cognitive Psychology).
